Wisseling van de wacht

Paul Peeters, de vertrekkende professor Sustainability, Tourism and Transport, sprak een scherpe waarschuwing uit over klimaatverandering. Hij gebruikte een simpele maar treffende analogie: 'Een koe eet gras, meer koeien eten meer gras, maar als het gras sneller wordt gegeten dan het groeit... eindig je in een woestijn met dode dieren. Dus stop met het gras sneller te eten dan het groeit!' drong hij aan. 

Terugblikkend op 22 jaar onderzoek benadrukte Paul de alarmerende realiteit van de klimaatcrisis en dat we nu te maken hebben met existentiële omslagpunten. Zijn boodschap was duidelijk: het is nu tijd voor actie en de wereld kan zich geen verder uitstel veroorloven. 

Bij het overdragen van het lectoraat aan zijn opvolger Nina, sprak Paul zijn vertrouwen uit in het vermogen van het Centre for Sustainability, Tourism and Transport-team om betekenisvolle verandering teweeg te brengen. 'De wereld heeft jullie nodig,' zei hij, terwijl hij hen succes wenste in hun missie op weg naar duurzamer transport en toerisme. 

Daarna was het aan Nina Nesterova om haar inaugurele rede te houden. Ze riep op tot een radicale verandering in de houding van de samenleving ten aanzien van reizen. De rede, met veel persoonlijke verhalen, benadrukte de dringende behoefte aan duurzamer reisgedrag en daagde zowel de industrie als individuen uit om na te denken over hun waarden rondom mobiliteit. 

In tegenstelling tot de situatie tijdens haar jeugd in de Sovjet-Unie, waar reizen zeldzaam was, stelde Nina dat in het moderne Europa frequente en betaalbare reizen nu heel gewoon zijn, maar schadelijk voor het milieu. Ze benadrukte dat reizen en toerisme in 2019 bijdroegen aan 8% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, waarbij de luchtvaart verantwoordelijk was voor 74% van de uitstoot van toeristisch transport. Nina wees op de klimaatonrechtvaardigheid  van luchtverkeer, waarbij ze opmerkte dat 1% van de wereldbevolking verantwoordelijk is voor meer dan 50% van de uitstoot van vliegreizen. 

Nina deelde haar eigen ervaring en gaf toe dat ze in 2024 16 reizen heeft gemaakt - meer dan drie keer het Nederlandse gemiddelde - en vroeg zich af of de toegankelijkheid van reizen de samenleving onder druk heeft gezet om meer te reizen dan nodig is. Ze drong er bij zowel individuen als de industrie op aan om na te denken over hun waarden rondom mobiliteit, zeker in een wereld die status en nieuwe dingen belangrijker vindt dan zinvolle belevingen.   

Als professor van het Centre for Sustainable Tourism and Transport is Nina's missie duidelijk: het stimuleren van de transitie naar een duurzamer toeristisch systeem, dat de impact op het klimaat minimaliseert en tegelijkertijd levens verrijkt.  

Ze sloot af met een toekomstgerichte boodschap, waarbij ze haar hoop voor toekomstige generaties in een tijdcapsule plaatste: 'Ik wens een toekomst waar dichterbij reizen ons verder brengt, waar elke reis een diepere betekenis heeft', schreef ze. Hiermee bood ze een visie voor een wereld waarin duurzaamheid en welzijn centraal staan in de reisbeleving.